Ekspert o transformacji w praktyce str. 8-10 Ikony i perły motoryzacji na targach str. 14 i 18 W stronę elektromobilności str. 25, 33, 34, 35, 42, 49, 50 P. Zaprzalski. Recykling z perspektywą str. 28-29— PRZEŁOMOWE OSIĄGI WIĘKSZA ODPORNOŚĆ NA ZUŻYCIE NAJWYŻSZA W KLASIE PRZYCZEPNOŚĆ NA MOKREJ NAWIERZCHNI Bridgestone Europe NV/SA, Spółka Akcyjna Oddział w Polsce Dane kontaktowe najbliższego autoryzowanego dealera opon Bridgestone są dostępne na naszej stronie inter- netowej www.bridgestone.pl MNIEJSZE ZUŻYCIE NIŻSZY KOSZT W PRZELICZENIU NA KILOMETR 1) NAJWYŻSZA W KLASIE PRZYCZEPNOŚĆ NA MOKREJ NAWIERZCHNI 2) OPTYMALNE ZUŻYCIE PALIWA 3) 1) O 45% większe potencjalne przebiegi w porównaniu z poprzednikiem. O 15% niższy koszt w przeliczeniu na kilometr w porównaniu z poprzednikiem. 2) Pierwsza opona do zastosowań regionalnych, która uzyskała wartość “a” na etykiecie ue dla osi kierującej (rozmiar: 315/80 R22,5”) 3) Zapewniona kombinacja B-C-B kół osi kierującej, napędowej i naczepy.4 W numerze: www.przegladoponiarski.pl Dziękujemy m. in. fi rmom AlzuraTyre24, Apollo Vredestein, Bridgestone, Continental, Goodyear, Handlopex, Hankook, Interpneu Polska, Kabat, Michelin, Nokian, Pewag, Pirelli i Yokohama za udostępnienie materiałów informacyjnych i fotografi cznych, które zostały wykorzy- stane w bieżącym numerze „Przeglądu”. Oponiarskie wieści ... 6, 21 EKSPERCI Transformacja w praktyce ... 8-11 OPINIE Sonda Przeglądu Czym dla Państwa jest Polski Związek Przemysłu Oponiarskiego i jaki jest jego wpływ na branżę oponiarską w Polsce? ... 12-13 W BRANŻY Wystawa Inter Cars Ikony Motoryzacji ... 14 Dokąd na targi w 2024 roku? ... 15 Aby łatwiej się oddychało ... 16 Latex. Opony ze 150-letnią tradycją ... 17 Warsaw Motor Show. Gratka dla entuzjastów ... 18 Geopolityka a motoryzacja ... 20 Zrównoważony CONTEC ... 21 BestDrive. Wulkanex z Sanoka ... 22 Nowe modele aut. Raczej skromnie ... 24 ELEKTROMOBILNOŚĆ Zestaw wymówek ... 25 Mogą zaskoczyć ... 33 Elektryki i ich bolączki ... 34 Pirelli P Zero E. Paryskie wyróżnienie ... 35 Rozmiar ma znaczenie ... 42 Kontrowersje wokół elektryków ... 49 Złącz CHAdeMO coraz mniej ... 50 Z wizytą w... fi rmie BestDrive Tympol w Łobzie Wszystko dla klienta ... 26-27 ROZMOWY Grupa Recykl. Recykl z perspektywą na rozwój ... 28-29 Maxam Tire. Walczymy dzielnie ... 30-31 PORADY Co każdy szef wiedzieć powinien... o konkursach Nowy rok, nowe nabory ... 36 Doskonalenie techniki jazdy (cz. 64) Który najbezpieczniejszy? ... 37 Prawo w warsztacie (cz. 133) Szansa dla polskiego biznesu ... 38-39 PREZENTACJE Nissan Leaf 59 kWh Tekna Opony jak opony ... 40-41 NOWOŚCI RYNKOWE ... 43-48 TESTY Sprawdzili nowe i używane ... 51 NA DRODZE Autem po Europie - Estonia ... 52 Ewidencja, konfi skata, paliwo ... 53www.przegladoponiarski.pl Elektromobilność jest w pewnym sensie jednym z elementów zrównoważonej gospodarki, która ma przywrócić dbałość o środowisko naturalne. Po tym co dzieje się w przyrodzie, pogodzie, łatwo wysnuć wniosek, że rabunkowa gospodarka, niszczenie zasobów przyrodniczych bez opamiętania, mają wpływ na komfort życia milionów, jak nie miliardów ludzi, na to, w jakich warunkach będą żyły kolejne pokolenia. Jeśli w porę nie zaradzimy wszystkim negatywnym zjawiskom, nie odwró- cimy niszczących naszą planetę działań, na ratunek może być za późno. Wielu mędrców prognozuje nawet upadek ludzkości. Zaś wojny o resztę zasobów zdziesiątkują populację. Dlatego wierzę, że ludzie są mądrzy i potrafi ą wyciągać wnioski, że w życiu nie liczy się tylko zysk. Że nie patrzymy krótkowzrocznie na teraz i tutaj, a potrafi my dostrzec te poko- lenia, które przyjdą po nas. Oby mądrość zwyciężyła! W nowym roku życzę wszystkim Czytelnikom Przeglądu Oponiarskiego tej mądrości oraz spokojnej i efektywnej pracy, w zdrowym środowisku. Tego także życzę naszej Redakcji oraz Wydawnictwu, które zaczynają 25. rok na polskim rynku wydawniczym. 5 Od redaktora Podsumowanie minionego 2023 roku jest zarazem łatwe jak i trudne. Początek tego roku był dla branży bardzo trudny. Właściwie przez osiem miesięcy branża oponiarska miała pod górkę. Nie sprzedawały się letnie opony, potem było wiele niewiadomych jaka będzie jesień i zima. A już gorący - jak nigdy dotąd - wrzesień zaczął pozbawiać jakichkolwiek złudzeń wszystkich ludzi z branży, że w 2023 roku może być lepiej. No i przyszedł chłodny październik i zimowy listopad z grudniem. Posypało śniegiem i zamroziło. Kierowcy, którzy dotąd czekali w blokach na zmianę pogody nagle obudzili się i hurmem ruszyli na wymianę opon. Te osiem tygodni wyna- grodziło niepewność wielu miesięcy. Oczywiście, żeby nie było tak różowo, pogoda znowu tuż przed Świętami Bożego Narodzenia spłatała wszystkim fi gla. No bo skoro Barbary było na lodzie, to święta obowiązkowo musiały być na wodzie. I to porzekadło sprawdziło się w pełni i bardzo dosłownie. Nowy rok zaczynamy od numeru poświęconego elektro- mobilności oraz zrównoważonej gospodarce. W styczniowym Przeglądzie na wielu stronach przeczytacie mnóstwo arty- kułów poświęconych właśnie obu bardzo istotnym zagad- nieniom, które są znacznikami trzeciej dekady XXI wieku. www.przegladoponiarski.pl Oponiarskie wieści Ze świata Dokończenie na str. 13 6 W BRANŻY Po półtorej dekady Bridgestone powróci doMistrzostw Świata FIA iod sezonu 2026-2027 rozpocznie dostawy ogumienia doFormuły E. Wybór producenta na wyłączne- go dostawcę opon do Formuły E to kolejny kamień milowy wzrównoważonej globalnej strategii firmy wzakresie sportów motorowych. Umowa zFIA oznacza kontynuację prac nad rozwojem zrównoważonych technologii izwiększenie tempa wprowadzania kolejnych innowacji - na etapie produkcji, eksploatacji opon oraz przetwarzania ich na surowce wtór- ne. Zgodnie zmisją korporacyjną „służenia społeczeństwu produktami najwyższej jakości”, Bridgestone angażuje się wkształtowanie przyszłej mobilności idostarczanie produk- tów niezbędnych dla zrównoważonych inicjatyw wsportach motorowych na całym świecie. Zaangażowanie firmy wy- kracza również poza tor wyścigowy ima na celu wniesienie znaczącego wkładu wosiągnięcie bardziej zrównoważonego społeczeństwa. (Źródło: Bridgestone) Goodyear na nowo zdefiniował pozycjonowanie swo- ich marek, aby zaspokoić potrzeby różnych grup kon- sumentów ioferować bardziej konkurencyjne portfolio. Nowa strategia ma umożliwić również lepszą współpracę z siecią dystrybutorów isprzedawców detalicznych. Jako mar- ka premium Goodyear kieruje swoją ofertę do konsumentów poszukujących lepszych wrażeń podczasjazdy i oferuje za- awansowaną gamę opon, obejmującą produkty wyposażone wnajnowocześniejsze technologie. Dunlop, jako strategicz- ny gracz w segmencie środka, skupi się na inwestycjach, przyciągając kierowców poszukujących długotrwałej jakości w przystępnej cenie. Fulda, Avon, Dębica, Sava i Cooper będą oferować kierowcom trwałe opony w segmencie marek lokal- nych. Wszystkie marki zportfolio Goodyear będą dostępne na terenie całej Europy. Przygotowanie nowej strategii zostało po- przedzone analizą branży oraz badaniem przeprowadzonym wśród 7200 konsumentów z sześciukluczowych europejskich rynków. (Źródło: Goodyear) Firma Pirelli otworzyła Centrum Wirtualnego Roz- woju (VDC) na terenie swojego oddziału w Breubergu w Niemczech. W Centrum, które umożliwia producentowi opon wirtualne rozwijanie i testowanie swoich produktów, za- trudnionych jest około 2,5 tys. pracowników, wtym 250 inżynie- rów ds. rozwoju. Postęp ma przynieść korzyści zarówno firmie Pirelli, jak i jej klientom OEM z branży motoryzacyjnej. VDC pozwala zredukować zarówno czas opracowywania opon, jak iliczbę ich fizycznych prototypów nawet o30 proc. Stanowi to jednocześnie wkład firmy w zrównoważoną produkcję. Część wirtualnego procesu opracowywania opon stanowi symulator jazdy, który pozwala uzyskiwać bardziej precyzyjne wyniki niż tradycyjne metody. VDC obsługuje wszystkie wirtualne fazy projektowe dla niemieckich producentów samochodów. Wirtu- alnym testom poddawane są opony zarówno do samochodów z silnikami spalinowymi, jak i ogumienie do aut elektrycznych i hybryd plug-in. (Źródło: Pirelli) Synthos poinformował onawiązaniu partnerstwa zKumho Tire - celem współpracy jestopracowanie zrównoważonych surowców doprodukcji opon. Na mocy zawartego porozumienia producent kauczuku syntetycznego ipołudniowokoreański producent opon przeprowadzą wspólny projekt badawczo-rozwojowy wzakresie kauczuku butadie- nowego na katalizatorze neodymowym zwykorzystaniem biobutadienu oraz rozszerzą zastosowanie przyjaznego dla środowiska kauczuku syntetycznego wprodukcji opon. Zawar- te partnerstwo zostało przypieczętowane podczas uroczysto- ści, która odbyła się wKorei Południowej. (Źródło: Synthos) Nexen Tire wzmacnia swoje możliwości w zakresie cy- frowego projektowania. Producent opracował system umoż- liwiający analizę projektów opon w wirtualnej rzeczywistości w swoim Centralnym Instytucie Badawczym w Seulu. System umożliwia projektantom iinżynierom wizualizację modeli opon iinterakcję znimi wśrodowisku wirtualnym. Firma spodziewa się, że wykorzystanie technologii VR zredukuje czas ikoszty rozwoju projektów opon. Nexen zamierza elastycznie reago- wać na zmiany zachodzące wprzemyśle motoryzacyjnym iumacniać swoją pozycję na globalnym rynku. W ostatnim czasie producent nawiązał współpracę zInstytutem Badań Ruchu Drogowego Korea Expressway Corporation. Firma planuje wzmacniać swoje zdolności badawczo-rozwojowe, przeprowadzając wirtualne oceny wydajności opon zapomocą symulatorów jazdy. (Źródło: Nexen Tire) Hankook rozbudowuje swój zakład na Węgrzech o linię produkcyjną opon do samochodów ciężarowych i autobusów. Zakład w Rácalmás działa od 2007 r. i od tego czasu jest sukcesywnie rozwijany. Od momentu zakończenia trzeciej fazy budowy w 2015 r. wfabryce produkowanych jest 17 milionów opon dosamochodów osobowych ilekkich pojazdów użytkowych rocznie. Wtym roku zakład uzyskał również prestiżowy certyfikat ISCC PLUS (International Su- stainability & Carbon Certification). Na realizację projektu, która ma zostać ukończony do 2027 r., Hankook przeznaczy około 540 milionów euro. Po zakończeniu budowy nowej linii produkcyjnej zakład w Rácalmás ma osiągnąć wydajność produkcyjną na poziomie 800 tys. opon rocznie. Dzięki roz- budowie fabryki powstanie około 450 nowych miejsc pracy. (Źródło: Hankook Tire) Firma ZC Rubber została oficjalnym partnerem oponiarskim klubu piłkarskiego Arsenal Football Club. Partnerstwo zobecnym liderem angielskiej Premier League zapewnia producentowi opon okazję dozaprezentowania swoich marek entuzjastom piłki nożnej na całym świecie. Począwszy od 2 grudnia 2023 r. przez kolejne trzy lata ZC Rubber będzie widoczne podczas wszystkich meczów Premier League, Emirates FA Cup iCarabao Cup rozgrywanych na stadionie Emirates. Poza reklamami LED współpraca obej- muje również obecność na oficjalnych platformach mediów społecznościowych klubu, interakcje zzawodnikami ioficjalne prezenty klubowe. Firma będzie także organizować eksklu- zywne wydarzenia dla swoich dystrybutorów ipartnerów. (Źródło: ZC Rubber) Rada i Parlament Europejski wponiedziałek 18 grud- nia osiągnęły wstępne porozumienie wsprawie normy Euro 7. Nowe przepisy jednym aktem prawnym zastąpią funkcjonujące wcześniej odrębnie regulacje dotyczące emisji dla samochodów osobowych idostawczych (Euro 6) oraz samochodów ciężarowych iautobusów (Euro VI). Po raz pierwszy normy zanieczyszczeń będą dotyczyły emisji gazów cieplarnianych emitowanych podczas hamowania pojazdu, atakże mikrocząstek uwalnianych zopon. Euro 7 wprowadza również minimalne wymagania dotyczące trwałości baterii wsamochodach elektrycznych ihybrydowych. Porozumienie pomiędzy Radą i Parlamentem Europejskim musi zostać za- twierdzone iformalnie przyjęte przez obie instytucje. Rozpo- rządzenie będzie obowiązywać po 30 miesiącach od wejścia wżycie wprzypadku samochodów osobowych idostawczych oraz po 48 miesiącach wprzypadku autobusów iciężarówek. (Źródło: SDCM) Z kraju Zmiany na polskim rynku nowych samochodów osobowych dotyczą chińskich marek oferujących m.in. elektryki. Pod koniec zeszłego roku zadebiutowała marka MG, której nazwa powstała od Morris Garages i która niegdyś należała do brytyjskiego Rovera, obecnie wchodzi w skład koncernu SAIC (Shanghai Automotive Industry Corporation). www.przegladoponiarski.pl8 EKSPERCI Transformacja w praktyce Dr inż. Paweł Knast Europejska Rewolucja Zrównoważonego Rozwoju (zasady, cele i perspektywy na kolejne lata) W marcu 2023 r. Komisja Europejska zaproponowała nowe zasady, zwane Prawem do naprawy, mające na celu przeciwdziałanie przedwczesnemu po- zbywaniu się towarów. Jednym z takich towarów mogą być opony poddawane bieżnikowaniu jako formy naprawy bieżnika. Nowe przepisy Komisji Euro- pejskiej mają zachęcać producentów i konsumentów do przedłużania cyklu życia produktów, ograniczając ilość od- padów. Dlatego w obszarze gospodaro- wania oponami takie działania nabierają sensu i dla branży bieżnikowania opon mogą stwarzać szansę rozwoju. Kolejnym bardzo popularnym ak- tem jest osiągnięcie zerowego pozio- mu emisji zanieczyszczeń do 2050 r. Komisja Europejska zaproponowała aktualizację Dyrektywy o emisjach przemysłowych, której celem jest pro- mowanie technik i inwestycji związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym. W listopadzie 2023 r. Rada i Parlament Europejski osiągnęły wstępne poro- zumienie w sprawie nowelizacji wyżej wymienionej dyrektywy. Komisja Europejska dąży do stwo- rzenia dobrze funkcjonującego rynku surowców wtórnych w tym odzyskiwania cennych surowców. Przyjęte przepisy zakładają, że co najmniej 25 proc. rocz- nego zużycia surowców krytycznych (Critical Raw Materials - CRM) w Unii Europejskiej pochodzić będzie z recy- klingu krajowego. Europejski zielony ład to strategicz- ny plan UE na osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. Pakiet Gotowi na 55 ma przekształcić przepisy do celów klimatycznych Unii Europejskiej. Prawo klimatyczne, ustanawiające prawnie wiążące zobowiązanie do redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. do 2030 r., zostało przyjęte przez Radę i Parlament Europejski. W maju 2021 r. weszło w życie roz- porządzenie o Europejskim Prawie Klimatycznym, które oprócz okre- ślenia tempa redukcji emisji do 2050 r., wprowadza system monitorowania i raportowania postępów oraz zapew- nia racjonalną kosztowo i sprawiedliwą społecznie transformację ekologiczną. Europejska strategia przemysłowa ma na celu wspieranie przemysłu jako katalizatora zmian, innowacji i wzrostu gospodarczego. Aktualizacja strategii przemysłowej, opublikowana w maju 2021 r., skupia się na wzmocnieniu od- porności i konkurencyjności krajów Unii Europejskiej, aby przemysł europejski stał się liderem transformacji ekologicz- nej i cyfrowej oraz osiągnął neutralność klimatyczną. Plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, przedstawiony przez Komisję Europejską w marcu 2020 r., jest kluczowy dla osiągnięcia neutralności klimatycznej Unii Europej- skiej do 2050 r. W grudniu 2020 r., Rada Unii Europejskiej wyraziła poparcie dla tego planu, zaznaczając rolę gospodarki o obiegu zamkniętym w ekologicznej odbudowie po pandemii Covid-19. Plan obejmuje ponad 30 działań, skupiając się na zrównoważonym projektowaniu produktów, obiegu zamkniętym w proce- sach produkcyjnych oraz wzmocnieniu roli konsumentów. W marcu 2021 r. Rada Unii Europej- skiej przyjęła unijną strategię w zakresie chemikaliów, która określa długofalową wizję unijnej polityki chemicznej, dążąc do ochrony zdrowia, zwiększenia kon- kurencyjności przemysłu i wsparcia dla nietoksycznego środowiska. Strategia ta jest integralną częścią Europejskiego Zielonego Ładu, który ma doprowadzić do zerowego poziomu emisji zanie- czyszczeń. Rada Europejska, kierując działa- niami politycznymi Unii Europejskiej, zobowiązała kraje członkowskie do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. - zobowiązanie to zostało ustanowione w programie strategicznym w grudniu 2019 r. Propozycje Zielonego Ładu, przedstawiane przez Komisję, zostały omówione przez Radę Unii Europejskiej i Parlament Europejski. Przykłady dobrych praktyk Na podstawie informacji przedsta- wionych na stronach internetowych Gospodarka obiegu zamkniętego w świetle trendów legislacyjnych Unii Europejskiej Niniejszy artykuł ma na celu zwrócenie uwagi na trendy legislacyjne, które będą obowiązywać w najbliższym okresie w krajach Unii Europejskiej. Większość z planowanych nowelizacji dyrektyw ukierunkowana jest na eliminację ilości zużywanych surowców, maksymalizację ochrony człowieka i środowiska.www.przegladoponiarski.pl EKSPERCI 9 firmy Michelin1 dowiedzieć się można, że konsekwentnie stosuje ona strategię 4R gospodarki o obiegu zamkniętym Reduce, Reuse, Recycle, Renew (Redukuj, Używaj Ponownie, Poddawaj recyklingowi, Odnawiaj) we wszystkich obszarach działalności. Na podstawie upublicznionych informacji Michelin dąży do neutralności węglowej w obszarze produkcji i podejmuje on zobowiązania w zakresie ochrony środowiska oraz planuje podnosić efektywność ener- getyczną swoich produktów w ciągu najbliższych lat. Również w obszarze logistyki Michelin skupia się na zmniej- szeniu emisji gazów cieplarnianych, a także aktywnie angażuje się w promo- wanie zrównoważonej mobilności, ofe- rując produkty niskoemisyjne, takie jak opona Energy Saver+ 2 czy koncepcyjna opona VISION Concept3 z odnawialnym i biodegradowalnym bieżnikiem. Zda- niem firmy Michelin koncepcja zmierza do przełomowych innowacji w zakresie materiałów pochodzenia biologicznego i pochodzących z recyklingu. Partnerstwo4 Bridgestone i Michelin zawarte 18 listopada 2021 dotyczyło wspólnych rozmów wymienionych firm na temat innowacyjnego podejścia do zamkniętego obiegu materiałów i prób dotyczących wykorzystania odzyskiwanej sadzy z opon. Wspólne działania miały na celu zwiększenie udziału odzyskanej sadzy w produkcji nowych opon. Taka idea z założenia związana jest z filozofią wdrażania zrów- noważonej mobilności i redukcji emisji CO 2 . Wspólna inicjatywa Bridgestone i Michelin miała na celu nawiązanie współpracy z różnymi podmiotami w branży oponiarskiej, dostawcami sa- dzy, partnerami zajmującymi się pirolizą i nowymi firmami technologicznymi w za- kresie zwiększenia udziału odzyskiwanej sadzy w nowo produkowanych oponach. Marka serwisów Premio wspierana jest przez firmę Goodyear5 w zakresie zbierania opon iprzekazywania do recyklingu. Recykling może być po- dzielony na materiałowy ienergetyczny stanowiący utylizację opon. Recykling materiałowy obejmuje przetwarzanie zużytych opon na surowce do produkcji nowych produktów, natomiast odzysk energetyczny wykorzystuje opony jako paliwo w procesie spalania i wytwarzania ciepła, najczęściej w cementowniach. W ten sposób środowisko naturalne jest zabezpieczone przed niekontrolowanym spalaniem lub porzucaniem opon np. w lasach lub ich topienia w zbiornikach wodnych. Skład chemiczny opon ma negatywny wpływ na środowisko, gdyż biodegra- dacja opon może trwać blisko 100 lat 6 . W związku z tym utylizacja opon staje się ważnym krokiem w trosce o środowisko. Wiele ciekawych opracowań z za- kresu zamkniętego obiegu towarów było prezentowanych na targach CES organizowanych są przez Consumer Technology Association (Stowarzysze- nie Technologii Konsumenckich), które odbyły się w Las Vegas w stanie Nevada w USA w dniach 5 - 8 stycznia 2023 r. Na targach były obecne między innymi firmy Bridgestone, Goodyear i Continental. Firma Continental poinformowała, że udział surowców odnawialnych i pocho- dzących z recyklingu w oponach Conti Urban 7 wzrosła do ponad 90 procent po pierwszym bieżnikowaniu. Z kolei firma Goodyear przedstawia rewolucyjną oponę nazwaną BETTERFUTURE 8 , w której 90 proc. surowców pochodzi z materiałów z recyklingu. Opona ta przeszła wszystkie testy homologacyjne oraz wewnętrzne testy firmy Goodyear. Stosowanie prezentowanej na wystawie opony powoduje potencjalne oszczęd- ności paliwa oraz zmniejszenie śladu węglowego. Opona zawiera 17 składni- ków odnawialnych w 12 komponentach, co prowadzi do niższych oporów tocze- nia w porównaniu z tradycyjnymi opo- nami. Dzięki innowacyjnemu podejściu do składników, takim jak cztery rodzaje sadzy z metanu, dwutlenku węgla, oleju roślinnego i pirolizowanego oleju z opon, firma osiągnęła zrównoważone efekty środowiskowe. Dodatkowo olej rzepakowy, poliester z recyklingu plastikowych butelek, bio- -odnawialne żywice z drzewa sosno- wego i inne ekologiczne składniki przy- czyniają się do elastyczności gumowej Rys. 1. Akty prawne Unii Europejskiej zmierzające do rozpowszechnienia gospodarki w obiegu zamkniętym (opracowanie własne) Dokończenie na str. 10Next >