„Zielone” opony już niebawem Ekspert radzi dbać o przemysłowe str. 8-10 Śniadania prasowe i konferencje str. 12-13, 14-15, 18, 26 Łańcuchy bywają konieczne str. 24 P. Sarnecki. Potrafili zdjąć korporacyjne kapelusze str. 34-35 JAKOŚĆ OGUMIENIA MA ZNACZENIE 4 W numerze: www.przegladoponiarski.pl Oponiarskie wieści ... 6, 16 EKSPERCI Jak zadbać o przemysłowe ... 8-10 OPINIE Sonda Przeglądu Czy rolnicy będą zmuszeni wybierać opony premium? ... 16 W BRANŻY ... 10 Goodyear. Zimowe strachy i antidotum na nie ... 12-13 Śniadanie prasowe Continental Opony Polska ... 14-15 Testy opon zimowych Grzegorza Dudy ... 18 Zimowe ciężarowe. Rzeźba z mieszanką ... 20 BestDrive. Hybrydy, elektryki, klasyki ... 22 Pewag. Bywają konieczne ... 24 Reakcje na wzmożony eksport z Państwa Środka ... 25 IV Konferencja Techniczno-Naukowa. Części używane ... 26 Dokąd na targi? ... 28 Balon Lassa na mistrzostwach świata ... 29 PZPO. Kluczowy wybór dla flot ... 36 Niby wybór prosty, ale ... 54 Z wizytą w... firmie Premio Bielak w Biłgoraju Nie stoimy w miejscu ... 30-31 ROZMOWY Continental. Podążać za zmianami ... 32-33 PZPO. Potrafili zdjąć korporacyjne kapelusze ... 34-35 PORADY Doskonalenie techniki jazdy (cz. 62) Szkolenie i egzaminowanie ... 37 Co każdy szef wiedzieć powinien? Branżowy Bilans Kapitału Ludzkiego ... 38 Prawo w warsztacie (cz. 131) Podatek od aut spalinowych ... 40-41 PREZENTACJE Peugeot 308 1.2 130 Allure Pack Trzecie wcielenie ... 42-43 NOWOŚCI RYNKOWE ... 44-51 NA DRODZE Bez taryfy ulgowej ... 52 Autem po Europie - Rumunia ... 53 TECHNOLOGIE Tańsze kolejne życie opony ... 55 PRZEGLĄD MAREK Jaguar. Kocur bardziej hinduski ... 56 TESTY Doborowe towarzystwo ... 57 Dziękujemy m. in. firmom AlzuraTyre24, Apollo Vredestein, Bridgestone, Continental, Goodyear, Handlopex, Hankook, Interpneu Polska, Kabat, Michelin, Nokian, Pewag, Pirelli, Jaguar Polska i Yokohama za udostępnienie materiałów informacyjnych i fotograficznych, które zostały wykorzystane w bieżącym numerze „Przeglądu”. Zdjęcie na okładce Przeglądu Oponiarskiego: Axel Eres.www.przegladoponiarski.pl5 Od redaktora Pogoda jednak lubi płatać figle. Po gorącym wrześniu nad- szedł chłodny październik i mimo obaw sezon przekładkowy zaczął się prawie w terminie. Część kierowców koniecznie chciało bowiem zdążyć z wymianą ogumienia przed Wszyst- kimi Świętymi, mimo że temperatury oscylowały w okolicach 10 st. Celsjusza. Wszyscy pamiętamy, że temperaturą gra- niczną jest średnio 7 st. Celsjusza w ciągu całej doby. Listopad to więcej chłodu i deszczu. Przynajmniej na ra- zie, chociaż w górach w wyższych partiach już poprószyło śniegiem. W dolinach - natomiast jeszcze śniegu ani mrozu nie było. To prawdopodobnie nastąpi w grudniu. Listopad to miesiąc kilku ważnych wydarzeń dla branży motoryzacyjnej, oponiarskiej i rolniczej. W Hanowerze odbędzie się Agritech- nica (od 12-18.11), największe targi rolne w Europie, a kto wie czy nie na świecie. Poza tym w Las Vegas (USA) odbyła się kolejna edycja targów SEMA. Najpotężniejsza impreza branży motoryzacyjnej na półkuli zachodniej. U nas w kraju zaś będziemy świętować 10-lecie Polskiego Związku Przemysłu Oponiarskiego, organizacji zacnej i ważnej dla całej branży. Począwszy od producentów, poprzez dystry- butorów, czyli hurtownie i serwisy ogumienia, po kierowców. Instytucja ta od 10 lat ma niebagatelny wpływ na popularyzację wiedzy na temat opon, bezpieczeństwa w ruchu drogowym, poprawę standardów obsługi w serwisach oponiarskich. Namacalnymi przejawami aktywności PZPO są Certyfikat Oponiarski, o który może się starać każdy serwis ogumienia oraz Akademia Oponiarska ucząca prawidłowych nawyków mechaników i obsługi kół, która jest zgodna z zasadami oraz procedurami opracowanymi przez członków PZPO. Dodaj- my, iż w całej branży oponiarskiej pracuje około 70 tys. osób (przy produkcji opon oraz ich dystrybucji). Na terenie kraju funkcjonuje sześć fabryk opon i około 10 tysięcy serwisów zaj- mujących się ich sprzedażą. Jest także kilkanaście hurtowni, które dystrybuują opony w najróżniejszy sposób. Spora część (ok. 25-30 proc.) sprzedawana jest kanałem internetowym. Oczywiście życie oponiarzy nie jest usłane różami. Wah- nięcia całej gospodarki, inflacja, przerwy w dostawie niektó- rych komponentów narażają branżę na chwilowe problemy. Rok 2023 należał do jednych z najtrudniejszych w ostatnich 30 latach. Jednak ostatnie wybory parlamentarne mogły wlać w serca wielu ludzi sporo optymizmu. Obyśmy wykorzystali tę szansę!www.przegladoponiarski.pl Europejska fabryka firmy Hankook na Węgrzech uzy- skała certyfikat ISCC PLUS (International Sustainability & Carbon Certification). Zakład w Rácalmás został wyróżniony za starania na rzecz promowania praktyk przyjaznych dla śro- dowiska. Jednym z kluczowych zakresów jest podejmowanie działań na rzecz przejścia z ropy naftowej na oleje naturalne, z opartego na rozwiązaniach petrochemicznych kauczuku syntetycznego na zorientowane biologicznie, cyrkularne lub biocyrkularne polimery. Dokonano zamiany kordu materiało- wego PET na bazie surowców petrochemicznych na pocho- dzący z recyklingu kord materiałowy PET oraz mineralnych wypełniaczy krzemionkowych na bazujące na rozwiązaniach biologicznych wypełniacze krzemionkowe, każdorazowo na podstawie transparentnego i umożliwiającego identyfikację wsteczną systemu certyfikacji. (Źródło: Hankook) Nexen Tire otrzymał homologację na oryginalne wypo- sażenie BMW serii 5 ósmej generacji. Południowokoreański producent dostarcza koncernowi BMW opony N’Fera Sport w rozmiarze 225/55 R18 102Y XL. Model charakteryzuje asymetryczny bieżnik z szerokim rowkiem wzdłużnym, dzięki któremu produkt zapewnia wysokie osiągi na suchej i mokrej nawierzchni. Zmiany w konstrukcji bieżnika i zastosowanie nowej mieszanki poprawiły między innymi właściwości jezdne przy dużych prędkościach, przyczepność oraz tłumienie ha- łasu. Nexen planuje rozszerzać współpracę z producentami samochodów premium w zakresie oryginalnego wyposażenia oraz wzmacniać swoją konkurencyjność na rynku europejskim. (Źródło: Nexen Tire) Marka Pirelli po raz kolejny została wybrana na wyłącz- nego dostawcę ogumienia do Formuły 1 i będzie pełnić tę rolę do 2027 roku, z możliwością przedłużenia współpracy o kolejny sezon. We wtorek 10 października Międzynarodowa Federacja Samochodowa (FIA) ogłosiła wyniki przetargu, który został otwarty w marcu. Formula 1 i FIA zaakceptowały ofertę włoskiego producenta na trzyletni okres od 2025 roku, z opcją przedłużenia o kolejny sezon. Kontrakt, obejmujący również dostawę ogumienia do Formuły 2 i Formuły 3, został zatwierdzony przez Światową Radę Sportów Motorowych. Marka Pirelli jest obecna w Formule 1 od 12 lat. (Źródło: Pirelli) Firma Nokian Tyres zobowiązała się do wsparcia fun- dacji non-profit Baltic Sea Action Group (BSAG), której celem jest odtworzenie dobrej równowagi ekologicznej w Morzu Bałtyckim. Skupia się ono na współpracy z ini- cjatywą BSAG Ship Waste Action - jej celem jest określenie modelu operacyjnego, w ramach którego wody odpadowe ze statków towarowych będą spuszczane w portach, a rozwią- zania z obszaru gospodarki o obiegu zamkniętym umożliwią wykorzystanie zawartych w nich substancji. Angażując się w latach 2023-2026 w przedsięwzięcie producent opon zwięk- sza także świadomość firm żeglugowych i spedytorów na temat możliwości zrzutu ścieków nie tylko w portach fińskich, ale także w innych portach Morza Bałtyckiego oraz poza nim. W ramach zobowiązania firma Nokian Tyres wspiera działania BSAG na rzecz Morza Bałtyckiego przez coroczną dotację. (Źródło: Nokian Tyres) Oponiarskie wieści Ze świata Z kraju Dokończenie na str. 19 6 W BRANŻY Firma Apollo Tyres podpisała trzyletnią umowę na sponsorowanie Pucharu Świata FIS w narciarstwie alpej- skim, podczas zawodów będzie promować opony zimowe i całoroczne marki Vredestein. Doroczny Puchar Świata w narciarstwie alpejskim uważany jest za najważniejsze obok zimowej olimpiady zawody w tej dyscyplinie. Podczas organizowanej w okresie między październikiem a marcem imprezy zawodnicy rywalizują ze sobą na legendarnych stokach, głównie w Europie i Ameryce Północnej. W sezonie 2023/24 marka Vredestein będzie widoczna w 26 zawodach, w miejscach takich jak linie startowe, trasy, kaskady i linie mety, a także na numerach startowych. (Źródło: Apollo Tyres) W tegorocznych testach opon zimowych przeprowa- dzonym przez GTÜ, ARBÖ i ACE Bridgestone Blizzak LM005 zapewnił sobie 20. zwycięstwo od czasu debiutu. Specjaliści z największej niemieckiej organizacji zrzeszającej niezależnych inspektorów pojazdów, austriackiego klubu motoryzacyjnego oraz europejskiego klubu motoryzacyjnego w tegorocznym teście opon zimowych sprawdzili 10 produk- tów w rozmiarze 235/55 R18, a model Blizzak LM005 po raz kolejny zdobył najwyższe miejsce na podium w ogólnej klasyfikacji. Opona Bridgestone uzyskała najwyższe oceny w kategoriach kluczowych dla bezpieczeństwa, takich jak hamowanie na śniegu oraz prowadzenie na mokrej i suchej nawierzchni. (Źródło : Bridgestone) Dunlop rozszerza partnerstwo z włoskimi mistrzo- stwami i od 2024 roku obejmie rolę sponsora tytularnego i wyłącznego dostawcy opon do wszystkich klas Campio- nato Italiano Velocità (CIV). Nowa umowa zawarta pomiędzy firmą Dunlop i organizatorami serii obejmuje okres trzech lat. Zawodnicy będą korzystać ze specjalnych opon z linii KR racing slick, dopasowanych do potrzeb każdego motocykla w zależności od rozmiaru i mocy. Dunlop został również wy- łącznym partnerem oponiarskim w klasach SuperSport 300 i SuperSport 600 NG, gdzie będzie wspierać wschodzące talenty. (Źródło: Goodyear) Z trzeciej edycji raportu Goodyear Sustainable Reality Survey wynika, że ponad 2/3 europejskich flot transpor- towych uważa zrównoważony rozwój za ważny element biznesu. W tegorocznej edycji badania Goodyear wzięła udział rekordowa w historii ankiety liczba flot - aż 1600 firm transportowych z całej Europy. Dane wskazują, że coraz śmie- lej łączą one troskę o środowisko z codziennymi praktykami biznesowymi. Aż 46 proc. ankietowanych uznaje zrównowa- żony rozwój za „ważny”, a 22 proc. za „bardzo ważny”. Tylko 4 proc. badanych twierdzi, że nie ma on dla nich żadnego znaczenia. Zrównoważone rozwiązania są postrzegane jako sposób na obniżenie kosztów operacyjnych przez 39 proc. ankietowanych, natomiast dla co trzeciej floty realizacja celów zrównoważonego rozwoju stanowi kluczową wartość korporacyjną. (Źródło: Goodyear) Maserati Grecale zjeżdża z linii produkcyjnej na opo- nach z serii CrossContact. Continental dostarcza producen- towi auta opony CrossContact LX Sport w wersji 19-calowej i CrossContact RX w wersji 21-calowej. Produkty Continental z serii CrossContact oferują krótką drogę hamowania na suchej i mokrej nawierzchni oraz dobre prowadzenie. Homo- logację OE otrzymał również EcoContact 6 w rozmiarze 20 cali. Podczas projektowania tego modelu priorytetem była energooszczędna i zoptymalizowana pod względem hałasu jazda, w związku z czym szczególnie nadaje się on do hybry- dowej wersji SUV-a. (Źródło: Continental) Polski Związek Przemysłu Oponiarskiego oraz pro- ducenci w nim zrzeszeni po raz kolejny przekazali opony dla Centrum Zdrowia Dziecka. W ramach wsparcia firmy członkowskie PZPO: Apollo, Bridgestone, Continental, Go- odyear, Hankook, Michelin, Nokian oraz Pirelli, we współpracy z oficjalną ambasadorką CZD, przekazały w 2023 roku 100 Każdą zimę mamy pod kontrolą! Śnieg, deszcz i lód. WinterContact TS 870 nowy wzór bieżnika z potrójnymi lamelami to znakomita wydajność na śniegu nadzwyczajne parametry na mokrej nawierzchni nowa mieszanka to niskie opory toczenia i większe przebiegi WinterContact TS 870 P kierunkowe nacięcia bieżnika pozwalające osiągnąć najlepsze parametry na śniegu i lodzie kontrola w każdych warunkach pogodowych i odporność na aquaplaning nowa konstrukcja bieżnika, czyli większe przebiegi i mniejsze zużycie paliwa Opony poddano licznym testom oraz badaniom w specjalistycznym Centrum TÜV SÜD i potwierdzono niezawodność oraz bezpieczeństwo zastosowanej technologii. Skontrolowano także, czy spełniają najwyższe standardy jakości. Dzięki temu oba modele uzyskały niemiecki certyfikat przyznawany najlepszym rozwiązaniom motoryzacyjnym. Więcej informacji na continental.pl W INN ER 2022 TYRE TEST WINTER www.przegladoponiarski.pl8 EKSPERCI Jak zadbać o przemysłowe dr inż. Paweł Knast Opony wielkogabarytowe delikatne jak oponki w zabawkach dla dzieci Mimo znacznych rozmiarów i wagi opon oraz postępu technologicznego, ich produkcja stanowi ogromne wy- zwanie zarówno pod kątem technolo- gicznym, jak i konstrukcyjnym. Duża różnorodność warunków eksploatacji sprawia, że mimo imponujących wy- miarów, tego rodzaju opony mogą ulec znacznemu zużyciu w krótkim czasie. Koszty reklamacji zazwyczaj zależą od stopnia zużycia bieżnika oraz okre- su jaki minął od daty zakupu. Opony o średnicy przekraczającej 1,5 metra wymagają szczególnej troski i bardziej zaawansowanej opieki niż standardowe opony do samochodów osobowych. W przypadku opon o dużych ga- barytach, pracujących w trudnych warunkach, takich jak kamieniołomy, wysypiska śmieci, kopalnie czy place bu- dowy, pojawiają się wyzwania związane z rozwiązywaniem problemów zwią- zanych z uszkodzeniami. Wynika to z faktu, że te opony pracują w niekorzyst- nych środowiskach, na podłożach o zmiennych właściwościach. Momentami podłoże jest zbyt miękkie, by nagle stać się skaliste, lub deszcz sprawia, że jest mocno obłocone, co obniża współczyn- nik tarcia pomiędzy oponą i gruntem. W gorące dni duże opony nagrzewają się, co również wpływa negatywnie na ich trwałość (nagrzewanie się ścianek bocznych i bieżnika). W przeciwieństwie do tego, opony drogowe zazwyczaj pracują na stabilnych, utwardzonych nawierzchniach, pozbawionych wysta- jących skał czy kamieni, co sprawia, że standardowe opony mają mniejsze ryzyko przebicia, uszkodzenia lub prze- ciążenia. Konstrukcja samochodów umożliwia chłodzenie bieżnika opon, na przykład poprzez odpowiednie ukształto- wanie nadwozia, które kieruje strumień powietrza na bieżnik opony. Niestety, nie można tego samego zastosować w przypadku opon pracujących na wolnobieżnych pojazdach, gdzie niska prędkość generuje niewystarczający przepływ powietrza do odbioru nadmiaru ciepła zgromadzonego wewnątrz opony. W przypadku różnego rodzaju kopalń dąży się do prawidłowego utrzymania dróg przejazdowych. Muszą być one wolne od ostrych skał i regularnie czyszczone. To działanie ma istotny wpływ na trwałość opon (zmniejsza ryzyko uszkodzenia poprzez elimino- wanie przyczyn). Szczególnie niebez- pieczne dla opon o dużych gabarytach są mokre, ostre skały, które stopniowo nacinają bieżnik i z czasem prowadzą do jego uszkodzenia. Dlatego w zależ- ności od rodzaju skał stosuje się od- powiednie mieszanki bieżnika i ścianki bocznej. Kolejnym ważnym aspektem jest zmienność obciążenia tym samym ładunkiem. W przypadku pojazdów pracujących na przykład w kopalniach piasku, waga surowca ulega znacznym zmianom w zależności od wilgotno- ści surowca. Aby zrozumieć różnice w obciążeniu, przedstawiamy wykres na rysunku 1 (surowiec suchy i wilgotny). Paradoksalnie, obciążenie przenoszo- ne przez opony jest inne w słoneczne i suche dni, a inne w deszczowe. Opony o dużych gabarytach muszą radzić sobie z częstszym najeżdżaniem na skały, kamienie i dziury. Pomimo imponujących rozmiarów, wagi i grubo- ści bieżnika, tego rodzaju opony mogą ulec uszkodzeniu znacznie szybciej niż standardowe ogumienie samochodowe. W przypadku opon przeznaczonych W tym artykule poruszana jest kwestia opon przeznaczonych do pojazdów budowlanych i górniczych. Tematyka opon o dużych gabarytach z pewnością może zainteresować szerszą grupę czytelników. Rys. 1. Różnice wagowe przykładowych surowców przypadające na objętość 1 m 3www.przegladoponiarski.pl EKSPERCI 9 do pojazdów budowlanych i kopalnia- nych niezwykle ważne jest monito- rowanie i utrzymanie odpowiedniego ciśnienia. W przypadku dużych mas i występujących momentów skręcają- cych, zwłaszcza na mostach pojazdów o dużych gabarytach, właściwe ciśnienie w oponach ma kluczowe znaczenie. Ilość powietrza pod odpowiednim ciśnieniem zgromadzona w przestrzeni opony musi równoważyć siły zewnętrzne, co sche- matycznie przedstawiono na rysunku 2. Siła potrzebna do wprawienia w ruch elementów tocznych F [N] może być oszacowana na podstawie wzoru (1), a moment obrotowy (toczny) M [mm] niezbędny do wprawienia układu w ruch obrotowy przedstawiono za pomocą zależności (wzór 2). Współczynnik tarcia tocznego (wzór 3) uzależniony jest od momentu i nacisku. gdzie: M - moment obrotowy elementu tocz- nego [Nm] r1 - promień koła [m] r1t - promień koła tocznego [m] T - siła tarcia [N] T brak we wzorze N - siła nominalna docisku elementu tocznego do podłoża [N] f - współczynnik tarcia tocznego [m] (w tab. jest podawany w [mm]) n1 - prędkość obrotowa koła pierw- szego [obr./min] Rp - asymetryczna reakcja podłoża [N] F - przyłożona do środka siła ciągną- ca [N] Analizując powyższe wzory, można zauważyć, że opony, w zależności od swojego rozmiaru i rodzaju nawierzchni, będą działały z zupełnie różnymi para- metrami. Dlatego wydaje się, że nawet te ogromne, które wyglądają na „nie do zdarcia”, stają się niesamowicie deli- katne i podatne na uszkodzenia, które mogą wystąpić znacznie szybciej niż w oponach przeznaczonych do po- jazdów drogowych. Przykłady uszko- dzonych opon zostały przedstawione na fotografiach 1-4. Poniżej kilka podstawowych wskazó- wek ułatwiających działanie w przypadku zaobserwowania symptomów nieprawi- dłowej pracy opon. Pomiar zużycia opon należy prze- prowadzać wyłącznie za pomocą odpowiedniego miernika głębokości bieżnika. Głębokość bieżnika należy mierzyć w kilku punktach na powierzch- ni bieżnika i na obwodzie opony. Rys. 2. Powietrze wewnątrz opony równoważy siły wywołane masą po- jazdu, oddziaływaniem podłoża i materiału do przesunięcia (masy, którą trzeba podnieść, przemieścić). Rys. 3. Tarcie toczne dla elementów o różnej twardości nawierzchni (opisy rysunku w tekście, rysunek pochodzi z książki autorstwa P. Knast i A. Kołodziej pt. „Inżynieria projektowania napędów”) Fot. 1. Wyrwany fragment bieżni- ka opony.Next >