Niezależnie od rodzaju silnika zastosowanego w naszym pojeździe, do ruchu obrotowego kół i zespołu napędowego będą zastosowane różnego rodzaju łożyska. Oczywiście użytkownik pojazdu nie musi wiedzieć, jakiego rodzaju łożyska są zastosowane w jego pojeździe, ale warto, żeby zawczasu umiał zidentyfikować rodzaj problemu z nimi związany.
Tym, co przeciętny użytkownik we własnym zakresie jest wstanie wyłapać, są typowe odgłosy i efekty zużycia łożysk kół i skrzyni biegów. Zdecydowanie warto odpowiednio wcześnie umieć zareagować, bo jest to związane z bezpieczeństwem i ewentualnym lawinowym wzrostem kosztu naprawy samochodu. Zignorowanie problemów związanych ze zużyciem łożysk kół może wiązać się z ich zatarciem, a w konsekwencji nawet całkowitą ich destrukcją oraz odpadnięciem koła w trakcie jazdy. Wcześniej „luz” łożyska owoduje nieprawidłowe zużycie opon i układu zawieszenia, oraz problemy z prowadzeniem.
Jak zdiagnozować problem łożysk kół?
Tym, co powinno wzbudzić niepokój kierowcy, jest charakterystyczne „wycie” wydobywające się z kół, narastające podczas jazdy. Może to być metaliczny dźwięk. Paradoksalnie usterki te słychać lepiej, będąc w pojeździe niż na zewnątrz. Dźwięki te przenoszą się poprzez nadwozie do kabiny. Czasem łożyska mogą też delikatnie postukiwać i być wyczuwalne nawet na kierownicy.
Jeżeli powyższe dźwięki będą się nasilać, zwłaszcza gdy będziemy przy większych prędkościach zmieniać kierunek jazdy, skręcając delikatnie w lewo lub prawo, to będziemy mieli pewność, że to łożyska kół. Wtedy niezwłocznie należy udać się do mechanika i jak najszybciej usunąć usterkę, ponieważ - jak wyżej napisałem - jest to związane bezpośrednio z naszym bezpieczeństwem.
Delikatne postukiwanie może być też związane ze zużyciem przegubu wewnętrznego. Zignorowanie tego problemu może doprowadzić do urwania go i utraty napędu. Jeżeli opisane wyżej metaliczne dźwięki i wycie nie są bezpośrednio związane np. ze zmianą kierunku jazdy, musimy szukać problemu w zużyciu łożysk skrzyni biegów. Najłatwiej zdiagnozować problem związany ze skrzynią biegów w kontekście łożysk, sprawdzając na przykład, czy „wycie” ustępuje w momencie wybicia w trakcie jazdy na bieg neutralny w skrzyniach manualnych.
Ponadto, jeżeli zauważymy, że podczas obciążenia w „manualu” rusza się lewarek, będziemy mieli pewność, że skrzynia nadaje się do remontu. W skrzyniach automatycznych zwróćmy uwagę, czy po dodaniu „gazu” i odpuszczeniu go dźwięki się nasilają. Im szybciej zareagujemy na niepokojące dźwięki wydobywające się ze skrzyni, tym prawdopodobnie mniejsze koszty poniesiemy. Destrukcje łożysk w skrzyni biegów mogą powodować finalnie zepsucie obudowy skrzyni biegów i kół zębatych przełożeń oraz mechanizmu różnicowego.
Łożyska na 150 tys. km
Łożyska w naszych pojazdach w naturalny sposób się zużywają podczas jazdy. Łożyska kół dobrej jakości powinny wytrzymać 150 tys. km. Przyspieszone zużycie może być spowodowane np. wjazdem w dużą dziurę lub ekstremenalnym zużyciem, będącym efektem bardzo dynamicznej jazdy po zakrętach. Łożyska skrzyni biegów z kolei zużywają się wolniej lub szybciej w zależności od jakości skrzyni, ale przede wszystkim od ilości i jakości zastosowanego w niej oleju. Warto więc wymieniać olej co 100 tys. km, pomimo że wielu producentów nawet nie przewiduje wymiany oleju w skrzyni biegów.
Autor jest instruktorem nauki jazdy w szkole www.Autofart.v1.pl, instruktorem techniki jazdy w Motopark Kraków oraz kierowcą sportowym - zdobywcą tytułu Rajdowego Mistrza Pucharu Peugeota i Wicemistrza Polski w klasie HR4.
Tekst i graf.: Jurek Smagała