Recykl o polskich drogach
Do budowy kilometra drogi z dodatkiem na bazie wytrzymałych włókien syntetycznych wzmacniającym nawierzchnię potrzeba około 8000 opon. Jak zaznacza producent, dzięki niemu asfalt jest trwalszy, rzadziej pojawiają się koleiny i nie tworzą się dziury. Dodatek włóknisty pod nazwą Smapol o charakterze zbrojącym i stabilizującym, opracowany przez spółkę Recykl O.O. S.A., został przebadany w Instytucie Badań Dróg i Mostów w Warszawie i otrzymał Krajową Ocenę Techniczną. Do receptur wytwarzanych przez siebie mieszanek asfaltowych wpisał go także koncern drogowy Strabag.
Opracowany przez Recykl dodatek został zastosowany na kilkudziesięciu odcinkach dróg w Polsce. Jest też wykorzystywany w Indiach, które mają sieć dróg liczącą ok. 5,8 mln km.
- Możemy dziś produkować w Chełmie nie mniej niż 1500 ton dodatku stabilizującego Smapol do mieszanek mineralno-asfaltowych SMA rocznie. W rozwoju produktu współpracujemy m.in. z Politechniką Świętokrzyską. Największą przeszkodą stojącą przed upowszechnieniem tych rozwiązań bywa nierzadko lęk przed wprowadzaniem innowacyjnych polskich technologii i materiałów. Technologii, co warto podkreślić, pozwalających na zagospodarowanie zużytych opon i odzyskanie z nich wartościowych włókien polimerowych, które w przeciwnym razie zapewne trafiłyby do spalenia w cementowni. Niby wszyscy to wiedzą, ale i tak, siłą przyzwyczajenia, stawiają na mieszanki mineralno-asfaltowe z dodatkiem celulozy, mimo że jest to materiał o niewielkiej wytrzymałości oraz podatny na wilgoć - wskazuje Przemysław Zaprzalski, dyrektor działu badań i rozwoju w Grupie Recykl.
Wśród korzyści wynikających ze stosowania dodatków z włókien syntetycznych firma wymienia zwiększenie wytrzymałości nawierzchni asfaltowych, zmniejszenie podatności na koleinowanie, zwiększenie odporności na przemarzanie, zwiększoną odporność na zmiany pogody i cykliczne obciążenie, a w konsekwencji mniejsze koszty eksploatacji nawierzchni drogowych.
- Podsumowując: w znacznej mierze likwidujemy przyczyny systematycznych remontów nawierzchni drogowych, a pośrednio moglibyśmy w znaczący sposób zmniejszyć problem, jakim są dziesiątki tysięcy opon, które każdego roku lądują w lasach, na dzikich wysypiskach lub udają kwietniki - zauważa odpowiedzialna za marketing w spółce Recykl Anna Krajewska i dodaje: - Czasem wystarczyłoby, aby do warunków technicznych związanych z budową lub remontem istniejących dróg wpisać warunek wykorzystania dodatku stabilizującego pochodzącego z recyklingu opon.
Celuloza nie jest lekiem na całe zło
Na rynku dodatków stabilizujących do mieszanek mineralno-asfaltowych typu SMA najczęściej stosowane są dodatki celulozowe. Pełnią one funkcję technologiczną - zapobiegają spływaniu asfaltu z powierzchni kruszywa w mieszankach podczas transportu, układania w nawierzchni i zagęszczania. Jednocześnie chłoną wodę, szybciej podlegają starzeniu i trudno je przechowywać w warunkach narażenia na zawilgocenie. - Mówiąc bardziej obrazowo: celuloza, to krótkie włókna, które nie są w stanie zagwarantować rozproszonego zbrojenia w mieszance mineralno-asfaltowej w przeciwieństwie do włókien odzyskiwanych w procesie recyklingu opon, które są dłuższe, wytrzymalsze i charakteryzują się znaczną odpornością na typowe warunki eksploatacji dróg, czyli oleje, smary, sól, wodę, nasłonecznienie, wysokie i niskie temperatury - wyjaśnia P. Zaprzalski.
W porównaniu do dodatku na bazie włókna celulozowego, Smapol zkorzystający z włókien syntetycznych lepiej wzmacnia asfalt - zwiększa jego wytrzymałość o ok 20 proc. i odporność na koleiny o 30 proc. Dodatkowo poprawia wodoodporność i odporność na pękanie na mrozie. Firma wskazuje, że drogi z takim dodatkiem są nawet o 25-40 proc. trwalsze. Jak zaznacza Grup Recykl, w wielkim uproszczeniu oznacza to, że jeżeli w 2021 r. Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg przeznaczył 2,8 mld zł na inwestycje i remonty w sumie na 4,3 tys. km dróg, to gdyby na części z nich użyto dodatku włóknistego Smapol, można by wyremontować od 1 tys. do 1,7 tys. km dróg więcej.
Niższe koszty utrzymania dróg
- Dziś produkujemy tylko jeden standardowy rodzaj dodatku Smapol. To właśnie ten dodatek został przetestowany w laboratorium TPA i zaakceptowany przez firmę Strabag do stosowania jako stabilizator mieszanek mineralno-asfaltowych SMA. Jednak to nie koniec możliwości rozwoju tego produktu, chcemy rozwijać jego funkcjonalności w ramach szerszej koncepcji długowiecznych nawierzchni drogowych FiberRoads - powiedział Witalij Zankowicz, kierownik ds. badań i rozwoju technologii drogowych w Grupie Recykl.
Wprowadzenie dodatku na bazie włókien syntetycznych nie wymaga planowania specjalnych inwestycji - można go stosować z wykorzystaniem aktualnie posiadanego sprzętu dozującego dowolny stabilizator do mieszanek mineralno-asfaltowych SMA. Dodatkowo, niska higroskopijność granulek zapewnia zachowanie ich właściwości nawet po wniknięciu wilgoci do opakowania, co umożliwia przechowywanie go nawet bez zadaszenia.
- Polska ma ogromną szansę by sięgnąć po wiodące miejsce w światowej praktyce recyklingu i wykorzystania produktów pochodzących z recyklingu opon. To oznaczałoby to nie tylko wymierne korzyści dla środowiska, ale również wymierne korzyści ekonomiczne dla gospodarki, jednak wymaga to należytego dostosowania prawa i obudzenia świadomości odbiorców, tzn. zarówno użytkowników dróg jak i ich właścicieli i zarządców - podsumowuje Przemysław Zaprzalski.
Źródło i fot.: Grupa Recykl
