Doskonalenie techniki jazdy (cz. 50)
Obowiązki pieszego
Najwyższy czas przeanalizować jedną z ważniejszych zmian w kodeksie ruchu drogowego, która weszła w życie 1 czerwca 2021 i omówić konsekwencje nowelizacji przepisów dotyczących pieszych. Na temat wspomnianych zmian wiele już pisano i powiedziano w mediach. Niestety, w wielu źródłach pojawiły się błędne interpretacje, co doprowadziło do dezinformacji na temat prawidłowych zachowań pieszych i kierujących w sytuacji zbliżania się do przejść dla pieszych.
Konkretnie chodzi o zapis w artykule 13 pkt. 1a KRD: „Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju”. W większości mediów ustawa nie była cytowana, tylko interpretowana. Bardzo często słowo „wchodzący” było zastąpione słowem „dochodzący”. Wielu zapamiętało zmianę w/w przepisu jako odwrócenie pierwszeństwa na przejściach dla pieszych w stosunku do tego, co było przed 1 czerwca 2021.
Przez okrągły rok podczas szkoleń defensywnych z zawodowymi kierowcami, z którymi miałem kontakt, nikt spośród około 250 kierowców nie potrafił prawidłowo określić zmiany w przepisach dotyczących pieszych. Świadczy to o tym, że kierowcy o zmianach w KRD dowiadują się z mediów, a nie korzystają bezpośrednio ze źródła, czyli tekstu ustawy. Nowelizacja miała tylko nieznacznie zmienić czas nabywania pierwszeństwa pieszego w sytuacji, kiedy ma on zamiar przejść w wyznaczonym pasami miejscu przez jezdnię. Obecnie piesi są przekonani, że dochodząc do przejścia, mogą nagle bezkarnie wejść na przejście, bez upewnienia się, czy można to zrobić bezpiecznie. Kierujący samochodami tymczasem często są zdezorientowani i zatrzymują się bardzo gwałtownie, widząc pieszego w pobliżu przejścia
Czy zmiana w ustawie poprawiła bezpieczeństwo niechronionych uczestników ruchu? Przeanalizujmy problem, porównując dane ze statystyk policyjnych od czerwca do grudnia 2020 z danymi z analogicznego okresu w roku 2021. W pierwszym okresie wydarzyły się 3164 wypadki z udziałem pieszych, a w drugim 3248. Zatem bez wątpienia po nowelizacji ustawy nie mamy wyraźnego spadku liczby wypadków z udziałem pieszych. Jedno jest pewne. Podczas informowania o tych zmianach nigdzie nie przypominano, że nic nie zmieniło się w art.14 KRD pkt.1, w którym czytamy: „zabrania się wchodzenia na jezdnię lub drogę dla rowerów bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściu dla pieszych”. Ponadto w art. 14 dopisano inne zakazy obowiązujące pieszego, między innymi w punkcie 8, który zabrania „korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię…”. Sam ten ostatni zapis sugeruje, że nadal pieszy musi być uważny i skupiony w momencie zbliżania się do przejścia przez jezdnię w miejscu oznaczonym pasami.
Dlatego, gdy w sytuacji na drodze jesteśmy pieszymi, musimy pamiętać, że chcąc skorzystać z przejścia, mamy obowiązek zachowania szczególnej ostrożności, a więc rozejrzenia się i upewnienia, że zbliżający się pojazd zwalnia. Nigdy nie wchodzimy bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd. Z kolei, gdy jesteśmy kierującymi i zbliżamy się do przejścia, zwalniamy i bacznie obserwujemy przestrzeń wokół, a następnie rozważnie podejmujemy decyzję o zatrzymaniu lub kontynuowaniu jazdy.
Na koniec istotna porada - o wszelkich zmianach w kodeksie ruchu drogowego zalecam czytać bezpośrednio w ustawie, która jest źródłem prawa. Wszystkim nam, którzy uczestniczymy w ruchu drogowym, niezależnie od roli pieszego czy kierującego, wyjdzie to na dobre.
Autor jest instruktorem nauki jazdy w szkole www.Autofart.v1.pl, instruktorem techniki jazdy oraz kierowcą sportowym - zdobywcą tytułu Rajdowego Mistrza Pucharu Peugeota i Wicemistrza Polski w klasie HR4.
tekst i graf.: Jerzy Smagała
