VF to przyszłość
Nowoczesne opony w rolnictwie
Choć obecnie sprzęt rolniczy jest bardzo zaawansowany, ciągniki i kombajny posiadają ogromne możliwości i najnowocześniejsze technologie, to aby cała moc nie poszła w przysłowiowy gwizdek potrzeba opon, które efektywnie przeniosą ją na podłoże. Z zewnątrz od lat wyglądają podobnie, jednak technologicznie na przestrzeni ostatnich lat zmieniły się znacząco.
Podstawową rolą opony jest zapewnienie trakcji w terenie i na tym tradycyjnie skupiali się producenci, którzy polegali na grubych i dużych „balonach” jako głównym czynniku zapewniającym przyczepność. Obecnie analiza interakcji pomiędzy oponą a podłożem skłania producentów do przyjrzenia się ogólnej strukturze opony, a zwłaszcza jej ugięciu, co znacząco zwiększa jej osiągi.
Komputerowe modelowanie wpływu opony na podłoże doprowadziło do wprowadzenia opon o wysokim stopniu ugięcia. Opony te są zaprojektowane w taki sposób, aby umożliwić wysoki stopień ugięcia zarówno ścian bocznych. Pod wieloma względami są one dalekie od standardowych opon ciągnikowych sprzed dekady i spełniają nowe standardy.
ETRTO zaleca
Być może wielu z naszych czytelników jeszcze się nie spotkało z taką organizacją jak Europejskie Stowarzyszenie Techniczne Opon i Obręczy (ETRTO). Jest to stowarzyszenie handlowe, które formułuje i zaleca normy i specyfikacje dotyczące konstrukcji opon.
Stowarzyszenie dzieli charakterystykę elastyczności opon rolniczych na trzy części. Pierwsza z nich to standardowa opona referencyjna oparta na tym, co jest powszechnie produkowane i montowane w ciągnikach. Druga to opona o podwyższonej elastyczności (IF), która musi wykazywać 20-proc. poprawę osiągów, a trzecia to opona o bardzo wysokiej elastyczności (VF), która musi wykazywać 40-proc. wzrost w stosunku do opony podstawowej.
Ciśnienie i obciążenia
Osiągi mierzy się na podstawie zależności pomiędzy ciśnieniem w oponie a obciążeniem. Na przykład w porównaniu z oponą wzorcową, opona VF musi być w stanie przenieść o 40 proc. większe obciążenie przy danym ciśnieniu lub być w stanie przenieść takie samo obciążenie przy ciśnieniu niższym o 40 proc.
Dlatego też producenci znacznie uelastyczniają swoje nowe produkty. Zwiększona elastyczność opony ma wiele zalet dla rolnika, z których najbardziej oczywistą jest większa powierzchnia styku opony z podłożem, co skutkuje zmniejszeniem nacisku na podłoże.
Opona VF-600-70R28 Bridgestone
Wypusty są wciskane w glebę na całej szerokości i dłużej pozostają w niej osadzone. Kilka kostek ma kontakt jednocześnie, co w ograniczonym stopniu może odzwierciedlać działanie gąsienic.
Producenci przystosowani
Opony VF są zazwyczaj szersze niż standardowe, co może zwiększyć koszty ich montażu, jeśli konieczne jest założenie nowych obręczy.
Tego wydatku można uniknąć, jeśli opona spełnia wymogi innego standardu ETRTO, znanego jako opcja NRO (Narrow Rim Option).
Oznaczenie NRO pozwala na zastosowanie węższej obręczy niż normalnie dopuszczają standardy ETRTO dla opon IF lub VF o tym samym rozmiarze. Takie oznaczenie posiada wiele opon czołowych producentów.
Trelleborg jest jednym z producentów, który nie tylko opracował elastyczne ściany boczne, ale również zaprojektował wypusty w taki sposób, aby odkształcały się w sposób zapewniający większą powierzchnię styku z podłożem. Rozwiązanie PneuTrack z zastosowaniem technologii CupWheel pozwala bieżnikowi pracować przy 100-proc. jego potencjalnej wydajności. Michelin, projektuje swoje opony tak, aby podczas jazdy w terenie miały płaską powierzchnię, a podczas pracy na drodze - bardziej wybrzuszony profil. Polega to na zmianie ciśnienia w oponach w zależności od wykonywanego zadania i idealnie nadaje się do systemów zmiennego ciśnienia w oponach dostępnych jako opcja w wielu ciągnikach.
Continental również wziął pod uwagę potrzebę pracy ciągników na drogach i stworzył hybrydową oponę VF specjalnie do podwójnego zastosowania. Opona VF TractorMaster Hybrid została opracowana specjalnie do pracy w rolnictwie. Oferuje ona dobry komfort jazdy i o 30 proc. większą powierzchnię klocków. Dzięki nowoczesnym technologiom zapewnia większe przebiegi i żywotność na twardych drogach.
Za premium płacimy
Opony o wysokim ugięciu mają wyższą cenę niż opony standardowe i to, czy dodatkowa inwestycja związana z montażem takich opon jest uzasadniona, zależy od wymagań klienta. Z pewnością istnieją ogromne korzyści z zachowania struktury gleby. Ponadto zastosowanie opon VF może zredukować emisję dwutlenku węgla przez ciągniki o 6 proc. w ciągu całego okresu użytkowania.
Należy pamiętać, że ślad węglowy i jego ograniczenie jest wykorzystywane przez UE jako miernik dla przyszłych polityk WPR (wspólna polityka rolna), dlatego też można zakładać, że technologie w oponach rolniczych będą rozwijać się niezmiernie szybko, tak by opony były jeszcze bardziej wydajne.
Szymon Kruk
fot. Bridgestone
