Zdaniem Business Centre Club projekt zmian w ustawie o podatku od towarów i usług bez wątpienia zawiera propozycje, które wpłyną pozytywnie na system stawek VAT w Polsce. Z dużym prawdopodobieństwem zaproponowane regulacje zrealizują stawiane im cele, w szczególności takie jak zapewnienie podatnikom efektywnego mechanizmu ochrony w odniesieniu do klasyfikacji towaru/usługi oraz wyeliminują szereg funkcjonujących obecnie niekonsekwencji w opodatkowaniu wybranych grup produktów. W tym kontekście, na szczególną uwagę zasługuje przede wszystkim wprowadzana projektem nowa instytucja Wiążącej Informacji Stawkowej (WIS) – dokumentu, mającego formalnie potwierdzać prawidłowość stosowanej stawki VAT.
Poniżej przedstawiamy uwagi BCC do wybranych szczegółowych rozwiązań przyjętych w zakresie WIS, zmierzające do udoskonalenia tego instrumentu z perspektywy podatników chcących zabezpieczyć swoją pozycję podatkową. Stworzenie nowego systemu stawek VAT niewątpliwie stanowi fundament dla możliwości prawidłowego i efektywnego prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.
PRZEPIS USTAWY O VAT (W BRZMIENIU NADANYM PRZEZ PROJEKT) |
ZAGADNIENIE |
OPIS |
Art. 41a ust. 1 ustawy o VAT |
WIS a eksport i WDT |
Zgodnie ze wskazanym przepisem WIS będzie decyzją wydawaną na potrzeby opodatkowania VAT dostawy towarów, importu towarów oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Należy zwrócić uwagę, że wśród enumeratywnie wymienionych w projektowanym przepisie czynności opodatkowanych brakuje eksportu oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT). Wyłączenie tych czynności z zakresu WIS jest niezrozumiałe i nie zostało w żaden sposób wyjaśnione w uzasadnieniu projektu. Przede wszystkim, należy zauważyć, że eksport i WDT nie zawsze opodatkowany jest 0% stawką VAT. W sytuacji, gdy podatnik nie spełni wymogów dla zastosowania stawki zerowej, wówczas musi zastosować do eksportu i WDT stawkę krajową. Można sobie wyobrazić sytuację, w której podatnik pomimo posiadania WIS na dany towar, nie posiada stosownej ochrony w przypadku dokonania eksportu lub WDT tego towaru, w przypadku nie spełniania warunków dla zastosowania stawki 0%, podczas gdy ochrona taka dotyczyłaby już dostawy krajowej tego samego towaru. W związku z tym, BCC proponuje uzupełnić wskazany przepis o eksport i WDT, tak by w przypadku niespełnienia warunków do zastosowania stawki 0%, podatnik posiadał stosowną ochronę z WIS. |
Art. 41a ust. 4 ustawy o VAT |
Możliwość objęcia wnioskiem o WIS tylko jednego towaru lub usługi |
Wskazany przepis zakłada, że wniosek o WIS będzie mógł dotyczyć tylko jednego towaru albo usługi. Taka regulacja budzi wątpliwości w zakresie:
Ad. 1. W Projekcie brak jest unormowania, które regulowałoby kwestię możliwości potwierdzania w WIS kompleksowości w rozumieniu przepisów o VAT. Na chwilę obecną literalne brzmienie przepisu może rodzić wątpliwości, czy WIS będzie mógł dotyczyć usług kompleksowych/ dostaw kompleksowych/ zestawów.
|
|
|
Kwestia ta powinna zostać przez projektodawcę rozstrzygnięta, tak, żeby podatnicy wiedzieli w jaki sposób powinni potwierdzać stawkę VAT na usługi kompleksowe/ dostawy kompleksowe/ zestawy, w przypadku wejścia w życie nowych regulacji. BCC proponuje, aby projektodawca wprost wskazał, czy kwestia kompleksowości będzie rozstrzygana bezpośrednio w WIS czy też uzyskanie ochrony przez podatnika w takim przypadku będzie dwuetapowe– (I) najpierw podatnik będzie potwierdzał kompleksowy charakter świadczeń w drodze interpretacji; (II) a następnie występował z wnioskiem o WIS w celu potwierdzenia stawki (przy założeniu, że taka kolejność jest właściwa). Ad. 2. Ponadto, wskazany przepis może okazać się problematyczny dla przedsiębiorców posiadających dużą bazę towarową. Przykładowo, w przypadku gdy przedsiębiorca będzie chciał uzyskać WIS na soki o różnych smakach, będzie musiał wystąpić z oddzielnym wnioskiem o WIS na każdy sok o danym smaku. Będzie to rodziło dużo formalności po stronie podatników, którzy często będą musieli uczestniczyć równolegle w nawet kilkudziesięciu postępowaniach w sprawie WIS. Biorąc pod uwagę stopień ogólności załączników odnoszących się do możliwości stosowania preferencyjnych stawek VAT, mechanizmu odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialności solidarnej, zasadne wydaje się umożliwienie przedsiębiorcom występowanie z jednym wnioskiem o WIS w stosunku do kilku towarów, w których różnice w składzie są na tyle minimalne, że nie będą wpływać na klasyfikację niezbędną dla celów VAT (zasadniczo projektodawca zatrzymał się na poziomie 2 lub 4 cyfr CN, dlatego też rozstrzyganie o detalach towarów w wielu przypadkach nie będzie konieczne). Podobnie powinno być w przypadku usług, których zakresy nie będą istotnie się różniły. W tym przypadku BCC również proponuje aby umożliwić podatnikom wystąpienie z wnioskiem o WIS dla kilku usług. Z perspektywy administracyjnej, nie wydaje się celowe ograniczanie możliwości poruszania w jednym wniosku o WIS materii związanej jedynie z jednym towarem podlegającym klasyfikacji. |
Art. 41d ust.1 ustawy o VAT |
Związanie organów podatkowych WIS |
Zgodnie ze wskazanym przepisem, organy podatkowe mają być związane wydawanymi Wiążącymi Informacjami Stawkowymi. Opiniowana regulacja w |
|
|
istocie nakłada na organy obowiązek egzekwowania stawki VAT wynikającej z WIS. W projekcie brakuje jednak unormowania, które eliminowałoby związanie organów WIS, w chwili gdy stała się ona prawomocna, lecz została jednocześnie zaskarżona w postępowaniu sądowo- administracyjnym. Należy się zatem spodziewać, że nawet jeśli podatnicy zaskarżą WIS, będą się do niej stosować do momentu uzyskania korzystnego wyroku sądowego. Nie oznacza to jednak, iż w każdym przypadku będą mogli odzyskać nadpłacony podatek VAT. Zwrot podatku nadpłaconego w związku z błędną WIS mogą uniemożliwiać przepisy dotyczące instytucji tzw. bezpodstawnego wzbogacenia. W konsekwencji, wyłącznie podatnik będzie ponosił niekorzystne następstwa błędu organu wydającego WIS. Taka konstrukcja przepisów może zostać uznana za pułapkę legislacyjną – w praktyce uniemożliwiającą podatnikom efektywne i rzeczywiste dochodzenie swoich praw. BCC proponuje wprowadzenie regulacji zabezpieczających podatnika w powyższym zakresie. |
Art. 47f oraz 47g ustawy o VAT |
Termin na zlecenie badań lub analiz przez organ podatkowy w ramach procedury wydawania WIS oraz termin przeprowadzenia tych badań lub analiz |
Projektowany przepis reguluje kwestie związane z możliwością przeprowadzenia w ramach procedury wydawania WIS badań i analiz przez wskazane w przepisie laboratoria i instytuty. Przepis ten dokładnie opisuje procedurę związaną z koniecznością uiszczenia przez wnioskodawcę opłaty z tytułu przeprowadzonych badań i analiz oraz tryb jej zwrotu. Przepis nie wskazuje jednak terminu na:
Zgodnie z projektowanym brzmieniem art. 41g WIS będzie wydawany bez zbędnej zwłoki, ale nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku o wydanie WIS. Jednak w przypadku gdy, rozpatrzenie wniosku o WIS będzie wymagało przeprowadzenia badań lub analiz laboratoryjnych, wówczas 3- miesięczny termin na wydanie WIS zacznie biec |
|
|
dopiero od dnia otrzymania wyników tych badań. W pierwszej kolejności należy wskazać, że projektodawca powinien wyznaczyć organowi termin na decyzję czy rozpatrzenie wniosku o Wiążącą Informację Stawkową wymaga przeprowadzenia badań. Obecnie taki termin nie został wyznaczony. Wobec tego, można wyobrazić sobie sytuację, w której organ podatkowy dopiero w trzecim miesiącu od złożenia wniosku będzie decydował o konieczności przeprowadzenia badań. Takie działanie organu znacząco wpłynie na termin wydania WIS, który w takim przypadku zostanie znacznie wydłużony. Wydaje się, że rozsądne jest wyznaczenie organom podatkowym 1-miesięcznego terminu na podjęcie decyzji o konieczności przeprowadzenia badań lub analiz laboratoryjnych. Ponadto, w celu ograniczenia możliwości przedłużania procesu wydania WIS, w projekcie powinien zostać zakreślony termin na przeprowadzenie badań i analiz. |
źródło: Business Centre Club, fot. pixabay