W BRANŻY: Etykiety - poprawki bardzo wskazane
Mija piąty rok, odkąd opony sprzedawane w Unii Europejskiej muszą posiadać etykietę. Czy wprowadzenie takich zmian zaowocowało innym podejściem do zakupów Europejczyków? Czy nasze etykiety miały wpływ na inne kraje? Okazuje się, że tak.
Ekologia i bezpieczeństwo
Przyjęte w 2009 roku rozporządzenie (weszło w życie 1 listopada 2012) miało na celu zwiększenie bezpieczeństwa, efektywności ekonomicznej oraz środowiskowej w transporcie drogowym. Dokonano tego poprzez promowanie paliwooszczędnych i bezpiecznych opon o niskim hałasie. Etykieta miała ujednolicić informacje tak, aby pomóc konsumentom w wyborze najlepszych opon (na ich kieszeń) na rynku. Takie etykiety w założeniu miały pomóc eliminować najsłabsze ogumienie, z najsłabszymi etykietami, ponadto pomogłoby sprofilować właściwą segmentację rynku.
Czy tak się stało? Dziś już wiemy, że nie do końca. Wszak trzy informacje znajdujące się na etykiecie są istotne w ww. aspektach, bo jak wiadomo oszczędność paliwowa odgrywa kluczową rolę w transporcie, a opór toczenia opon w 20-30 proc. odpowiada za generowane zużycie paliwa. Parametr przyczepności na mokrej nawierzchni jest ważnym czynnikiem bezpieczeństwa - im opony lepsze na mokrej nawierzchni, tym większe bezpieczeństwo na drodze (dla kupujących powinna to być najistotniejsza informacja). I na końcu głośność opony. Liczba aut na drogach wzrasta, wzrasta także generowany hałas w miastach. Im będzie więcej aut na cichych oponach, tym lepiej będzie się żyło w dużych metropoliach.
Jednak wielokrotnie już wspominano, że te trzy informacje zawarte w etykiecie nie opisują całokształtu i właściwości opony. Zdarza się, że opony segmentu budżetowego mają podobną etykietę do tych z segmentu premium. Więc dlaczego kupujący ma przepłacać? Wybierze tą tańszą, a później będzie narzekał.
Według Fainet Cinaralp, sekretarz generalnej ETRMA, od wprowadzenia etykiety zmieniła się świadomość zakupowa konsumentów.
- W 2015 roku około połowa klientów zdawała sobie sprawę z istnienia etykiety. To duży wzrost, bo w 2012 roku była to tylko 1/3. Ten trend można porówać do etykiet stosowanych w AGD - zaznacza.
Porównanie etykiety europejskiej i chińskiej
Tam zajęło to 10 lat, aby konsumenci zrozumieli etykietę oszczędności energii elektrycznej i zaczeli ją uwzględniać podczas dokonywania zakupu. Obecnie to, czy lodówka ma klasę A, czy A+++ jest bardzo ważną informacją mającą niebagatelny wpływ na zakup.
Cinaralp dodaje: - Zanim etykieta opon będzie odgrywała podobną rolę, minie jeszcze sporo czasu. Po pięciu latach nadal najważniejszymi kryteriami zakupu są: cena, rozpoznawalność marki, rekomendacja sprzedawcy oraz opinie znajomych bądź oceny konsumentów użytkujących daną oponę.
Grupy badawcze
Niewiele się o tym mówiło i pisało, ale w 2016 roku UE opublikowała obszerny raport o efektywności etykiet opon. Dokument przeanalizował i opisał David Shaw, znawca i komentator branży oponiarskiej.
Przebadano po około 1000 nabywców w sześciu krajach (Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Włochy, Finlandia oraz Szwecja). Badacze rozmawiali także z ludźmi z branży, dilerami i producentami.
- Zgodnie z tym, co udało im się ustalić, konsumenci mają na uwadze etykietę, ale nie do końca jej ufają. Ankietowani zaznaczyli, że etykiety będą bardziej wiarygodne, jeżeli zostaną poparte większą liczbą testów w takich samych waunkach (każdy producent sam testuje opony, stąd wyniki mogą być różne). Najważniejszą kwestią jest jednak testowanie opon zimowych. Raport proponuje dobrowolny okres badania opon zimowych oraz specjale oznaczenia w postaci trzech szczytów i płatka śniegu - zaznacza D. Shaw.
Raport wspomina również o zmianie etykiety i dodaniu informacji o charakterystyce zużycia bieżnika, takiej samej jak obowiązuje w USA, zgodnej z systemem US UTQG (Uniform Tire Quality Grade Standards) - auta pokonują 7200 mil i na podstawie zebranych danych poddawane są ocenie zużycia bieżnika. Autorzy dokumentu podali uzasadnienie wprowadzenia tych informacji. Takie informacje mogłyby pojawić się również na oponach bieżnikowanych (aut ciężarowych).
Podsumowując dokument, Shaw wyjaśnia, że tak naprawdę na razie nie wiadomo, jak duży wpływ miały etykiety na wybory konsumentów, potrzebne są do tego jeszcze dodatkowe badania. UE przeznaczyła 2 mln euro, aby zrobić szczegółowy przegląd działań użytkowników, sprzedawców oraz innyych podmiotów związanych z branżą. Program potrwa dwa lata i ma przynieść więcej użytecznych informacji.
Wpływ na inne kraje
Wprowadzenie etykiet w Europie pchnęło inne kraje do podobnych działań. Jednym z nich są Chiny.
Chińczycy - jak wiadomo - kopiują wszystko na potęgę, czy to buty, czy sprzęt elektroniczny. Podpatrują również branżę oponiarską. Rok temu wprowadzili, jak można się było spodziewać, etykiety na opony. Ale nie takie jak europejskie. Lepsze, bo oprócz trzech wyżej wymienianych przeze mnie informacji, jest czwarta - o rozpraszaniu się ciepła w oponie podzielonej na trzy klasy: A,B,C. Tak samo jak w testach przeprowadzanych w Stanach Zjednoczonych. Tam każda opona dopuszczona do sprzedaży musi uzyskać co najmniej ocenę C. Póki co etykiety są dobrowolne i korzystać mogą z nich firmy spełniające odpowiednie kryteria. Podobnie jak zrobili to Koreańczycy, okres dobrowolnego etykietowania ma na celu zidentyfikowanie ewentualnych problemów i ich usunięcie. Da to również czas konsumentom, którzy powoli będą mogli zaznajamiać się z funkcją etykiet. Według chińskiego raportu opublikowanego w 2016 roku, od 2019 roku etykietowanie będzie już obowiązkowe. Brazylia również planowała wprowadzenie etykiet w 2015 roku, jednak póki co projekt upadł i nie zanosi się, aby ponownie rozpoczęto nad nim prace.
* * *
Podsumowując, etykiety są potrzebne, jednak powinny zostać jeszcze poprawione, choćby pod względem ujednolicenia badań właściwości opon. Stworzenie oddzielnej etykiety dla opon zimowych też powinno być brane w przyszłości pod uwagę.
Tekst: Krzysztof Krusiński
