W BRANŻY: Opony rolnicze okiem użytkownika
Z niskim ciśnieniem
Jak wygląda eksploatacja opon rolniczych w praktyce, sprawdziliśmy na przykładzie pani Wioletty Koseckiej z Lubstówka w gminie Jeziora Wielkie, w powiecie Mogilno (woj. kujawsko-pomorskie). Generalnie opony nie sprawiają większych problemów, można wręcz pokusić się o stwierdzenie, że jest to jeden z mniej kłopotliwych elementów sprzętu używanego w gospodarstwie.
Niewątpliwie wpływa na to fakt, że w maszynach W. Koseckiej dominuje ogumienie z górnej półki. To po prostu pierwszy, fabryczny montaż. Traktor McCormick MTX 135 porusza się na Continentalach Contract AC85, z przodu 420/85 R28, z tyłu 520/85 R38. Inny McCormick MTX ma założone jeszcze większe gumy, Michelin XM 108, odpowiednio 540/65 R30, oraz 650/65 R42. Z tej samej francuskiej marki korzysta ładowarka teleskopowa Dieci Agri Farmer 30.7. Na obu jej osiach kręcą się identyczne Michelin Power CL 400/70-24. Wypożyczony do żniw kombajn Claas 420 Tucano jeździ na obu wymienionych tu markach, z przodu Continental Contract AC70H o rozmiarze 800/65 R32, a na tyle Michelin XMCL, 440/80 R24. Tak, tylne „małe” kółka w kombajnie zbożowym posiadają większą średnicę niż koła w ciągnikach siodłowych i naczepach (22,5 cala). Owszem, można znaleźć również ogumienie nieco mniej prestiżowe, jak choćby Taurus Soilsaver RC95, o wymiarze 270/95 R48 na jednoosiowym opryskiwaczu Rau zaczepianym do traktora. A na starszej bronie talerzowej zauważyłem rosyjską Kamę Ł-163, rozmiar 12.00-16.
Ciśnienie niewielkie
- Opony w nowoczesnych ciągnikach i maszynach są wysokoprofilowe, wolnobieżne, bezdętkowe i nie potrzebują wysokiego ciśnienia - zaznacza W. Kosecka (na zdjęciu). - Wystarczy 2,0 do 2,5 bara, zresztą w wielu przypadkach 2,5 bara to maksymalna wartość podawana na oponach przez ich producentów. Dzięki niskiemu ciśnieniu opony lepiej układają się do nawierzchni, maszyny jadą sprawniej. Przy bardzo grząskich kawałkach pola można nieco upuścić powietrza, ale jest to bardzo rzadko robione. Jestem zdania, że zarówno za wysokie, jak i za niskie ciśnienie zwiększa ryzyko uszkodzenia opony.
Awarie ogumienia zdarzają się sporadycznie, na pewno rzadziej niż na budowach, nie jest to żadna plaga. W. Kosecka podkreśla, iż rolnicza opona najbardziej zużywa się na asfalcie, więc takie przejazdy należy ograniczać. Przykładowo opona eksploatowana w polu wytrzyma bez problemu 4 tys. motogodzin, a na asfalcie 2 tys. Gdy - odpukać - opona zostanie uszkodzona na kamieniu czy elemencie metalowym, pracownicy demontują koło i przewożą do serwisu na naprawę. Pani Wioletta korzysta głównie z zaprzyjaźnionego serwisu w Kruszwicy. Tam również kupuje nowe opony, doceniając fachowe doradztwo. Na wieś przedstawiciele producentów nie docierają, czasami jeżdżą przedstawiciele hurtowni.
Na powietrze
Ogumienie w gospodarstwie W. Koseckiej jest pompowane zwykłym powietrzem, azot w rolnictwie to prawdziwa rzadkość. Przy niewielkich prędkościach trudno byłoby zauważyć zalety tego gazu zapewniającego stabilność warunków wewnątrz koła podczas szybkiej jazdy. Ubytki ciśnienia są minimalne, jeśli wystąpią, zazwyczaj opona nadaje się już do naprawy.
Niektórzy rolnicy w rejonie Mogilna mają opony zalane niezamarzającym płynem. Chodzi przeważnie o ogumienie ładowarek prywatnie importowanych z Zachodu. Maszyna waży więcej, więc i więcej może udźwignąć, a koła mają lepsze „zaparcie”. Taki sposób zwiększania osiągów, w szczególnie ciężkich warunkach, można stosować również w traktorach.
Zimowy przestój
Gdy sprzęt nie jest używany dłuższy czas, najczęściej zimą, powinien być umieszczony na specjalnych stojakach, aby ogumienie nie dotykało nawierzchni i nie odkształcało się. Nawet do dużych urządzeń typu kombajn czy sieczkarnia są specjalne podkładki pod osie. W praktyce niewielu rolników „bawi się” w to - pomóc stojącym oponom może przestawienie maszyny w inne miejsce. A w przypadku ciągników rolniczych kłopot właściwie nie istnieje, bo ich zimowy postój trwa krótko.
Tekst i zdjęcia: Jacek Dobkowski
